سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) اعلام کرده است که روز جهانی آموزش در سال ۲۰۲۳ را به زنان و دختران افغان اختصاص داده و این سازمان خواستار «لغو فوری» محدودیت‌ها بر آموزش دختران افغانستان شده‌است.
یونسکو امروز جمعه، سی‌ام جدی (۲۰ جنوری) با نشر بیانیه‌ای گفته است که ۸۰ درصد دختران جوان افغان، حدود ۲.۵ میلیون دانش‌آموزش به‌دلیل تصمیم ممنوعیت رفتن به دانشگاه‌ها و مکاتب، از تحصیل بازمانده‌اند.
به مناسبت ۲۴ جنوری روز بین‌المللی آموزش، یونسکو رویدادی را در مقر سازمان ملل متحد در نیویارک با اشتراک منشی عمومی ملل متحد، رییس مجمع عمومی سازمان ملل متحد و رییس یونسکو برگزار می‌کند. قرار است امسال از این روز تحت عنوان «سرمایه‌گذاری برای مردم، اولویت‌دادن به آموزش» تجلیل شود.
آدری ازولی، رییس یونسکو ضمن اتخاذ این تصمیم گفته است که آموزش حق جهانی بشر است و هیچ کشوری در جهان وجود ندارد که مانع آموزش زنان و دختران باشد.
یونسکو گفته است که آموزش یک حق انسانی، یک منفعت و یک مسئولیت عمومی است. به‌گفته‌ی این سازمان، بدون آموزش باکیفیت، فراگیر و عادلانه و فرصت‌های همیشگی برای همه، کشورها در دست‌یابی به برابری جنستی و شکستن چرخه‌ی فقر که میلیون‌ها کودک، جوان و بزرگسال درگیر آن است، موفق نخواهند شد.
یونسکو گفته است که پس از به قدرت رسیدن امارت اسلامی در سال ۲۰۲۱ این نهاد ملل متحد از طریق کار با سازمان‌های غیرحکومتی فعال در افغانستان، آموزش از راه دور به ویژه با استفاده از ایستگاه‌های رادیویی در افغانستان و سایر روش‌ها، به حمایت از آموزش و یافتن راه‌های بدیل آموزش زنان و دختران افغان تلاش کرده است.
آمار یونسکو نشان می‌دهد که در سال ۲۰۰۱ هیچ دختری در افغانستان مکتب نمی‌رفت اما در سال ۲۰۲۱ شمار دختران دانش‌آموز به ۲.۵ میلیون نفر رسیده بود و حضور دانش‌جویان دختر در موسسات تحصیلات عالی ۲۰ برابر شده و در سال ۲۰۲۱ به ۱۰۰ هزار نفر می‌رسید. به همین ترتیب، بر اساس آمار یونسکو، ۱۷ درصد زنان افغان در سال ۲۰۰۱ قادر به خواندن و نوشتن بودند، حالانکه در سال ۲۰۲۱ این رقم به ۳۰ درصد افزایش یافته بود.
ممنوعیت و محدودیت آموزش دختران از سوی امارت اسلامی واکنش‌ها و محکومیت‌های گسترده جهانی در پی داشته است، هرچند مقام‌های امارت اسلامی می‌گویند مخالف آموزش و تحصیل دختران و زنان نیستند و در «شرایط مساعد» به آنها اجازه از سرگیری دروس شان را خواهند داد.
